جون بن حویجَوْنِ بْنِ حُوَیِّ بن قتادة بن اعور بن ساعدة بن عوف بن کعب بن حویّ غلام ابوذر غفاری بود که در واقعه کربلا حضور داشت و از شهدای کربلا است. ۱ - نام جوناز جون با عنوان‌هاى جريره، [۲]
شریف کاشانی، حبیب‌الله، تذكرة الشهدا، ص۱۳۲.
جرير، [۳]
شریف کاشانی، حبیب‌الله، تذكرة الشهدا، ص۱۳۲.
جون بن جوى، [۴]
تنکا‌بنی، محمد بن سلیما‌ن، اكليل المصائب، ص۱۳۵.
جون بن حرىّ، جويره، [۶]
شریف کاشانی، حبیب‌الله، تذكرة الشهداء، ص۱۳۲.
[۷]
شریف کاشانی، حبیب‌الله، تذكرة الشهداء، ص۶۱.
جوين بن ابی مالک، حرز، [۹]
ابن درید، محمد بن حسن، الاشتقاق، ص۴۰۹.
حرّه یا حريره حوىّ و خون بن حوى [۱۲]
حسين كيست، ص ۲۷۰.
نيز ياد شده است.۲ - مالک جونجون غلامی سیاه و اهل نوبه بود. امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) او را از فضل بن عباس بن عبدالمطلب به مبلغ ۱۵۰ دینار خریداری نمود، و به ابوذر هدیه کرد. وی تا هنگام تبعید ابوذر و نیز در تبعیدگاه (ربذه) در کنار او بود. پس از وفات ابوذر در سال ۳۲ هجری جون به مدینه برگشت و در خدمت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) و سپس در خدمت امام حسن (علیه‌السلام) و امام حسین (علیه‌السلام) و سرانجام در خدمت امام سجاد (علیه‌السلام) بود. ۳ - حضور در کربلاجون همراه امام حسین (علیه‌السلام) از مدینه به کربلا آمد و در زمره یاران آن حضرت قرار گرفت. در شب عاشورا که امام (علیه‌السلام) سلاح خویش را اصلاح می‌کرد، وی در کنار امام بود. ۴ - اجازه جون از امام حسینجون روز عاشورا از امام اجازه خواست، امام به او اجازه نداد، و فرمود: من به تو اذن می‌دهم که از این سرزمین بروی و جان خود را حفظ کنی، زیرا تو همراه ما آمدی تا به عافیت و خوشی برسی، پس در گرفتاری ما خود را مبتلا مساز. جون گفت: ای پسر پیغمبر آیا سزاوار است که من در زمان خوشی و نعمت نان‌خور شما باشم، ولی در سختی‌ها شما را تنها بگذارم؟ درست است که بوی بد، نژاد پست و رنگ سیاه دارم، ولی شما بر من منّت بگذار و مرا به آسایش جاویدان بهشتی برسان تا بدنم خوشبو، نژادم شریف، و رویم سفید شود. نه، هرگز! به خدا قسم از شما دور نمی‌شوم تا این‌که خون سیاه خویش را با خون پاک شما درآمیزم! امام اجازه داد. ۵ - رجز جون در عاشوراجون مشغول نبرد شد و چنین رجز می‌خواند: کَیْفَ یَریَ الْفجَّارُ ضَرْبَ الأَسْوَدِ ••• بِالْمُشْرِفِی الْقاطِعِ الْمُهَنَّدِ بِالسَّیْفِ صَلْتاً عَنْ بَنی مُحَمَّدٍ ••• أَذُبُّ عَنْهُمْ بِاللِّسانِ وَالْیَدِ أَرْجُو بِذاکَ الْفَوْزَ عِنْدَ الْمَوْرِدِمِنَ الالهِ الْواحِدِ الْمُوَحَّدِ چگونه می‌بینند گنهکاران، ضربت شمشیر مشرفی هندی و برّان غلام سیاه را که با دست و زبان از فرزندان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) دفاع می‌کنم؟ امید به شفاعت و نجات از یگانه شفیع نزد خدای یکتا (رسول اکرم) دارم. ۶ - شهادتبه گفته برخی از معاصرین جون ۲۵ تن از دشمن را به هلاکت رساند، سپس خود به شهادت رسید. ۷ - دعای امام حسینامام (علیه‌السلام) در کنار او ایستاد و گفت: «خدایا صورتش را سفید گردان، بوی او را پاکیزه و خوشبو گردان، او را با محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) محشور کن و میان او و خاندان پیامبر آشنایی برقرار ساز.» امام باقر (علیه‌السلام) از پدرش امام زین‌العابدین (علیه‌السلام) نقل می‌کند که پس از گذشت ده روز از شهادت جون، بدن او بوی مشک می‌داد. ۸ - نام جون در زیارتنامههادر زیارت ناحیه از جون چنین یاد شده است: السَّلامُ عَلی جُونِ بْنِ حَرِیّ مَوْلی ابی ذَرِ الْغَفّارِیِّ. ۹ - پانویس۱۰ - منبع• جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ص۱۲۷-۱۲۹. |